Numri i qytetarëve që kanë interes për lajmet ka rënë me rreth një të katërtën në gjashtë vitet e fundit, thotë një studim global.
Një raport nga Instituti Reuters i Universitetit të Oksfordit thotë se 48% e njerëzve në mbarë botën janë shumë ose jashtëzakonisht të interesuar për lajmet, nga 63% në vitin 2017.
Në Mbretërinë e Bashkuar, përqindja është më e ulët se mesatarja globale 43%.
Më shumë se një e treta e njerëzve, 36% në mbarë botën thonë se ndonjëherë ose shpesh i shmangin në mënyrë aktive lajmet.
Autorët e raportit të institutit thanë se kishte prova se audienca “vazhdon të shmangë në mënyrë selektive histori të rëndësishme si luftën në Ukrainë apo krizën e kostos së jetesës, ndërsa reduktojnë lajmet dëshpëruese dhe kërkojnë të mbrojnë shëndetin e tyre mendor”.
“Raporti i Lajmeve Digjitale 2023” doli në përfundim se televizioni tradicional dhe media e shtypur e lajmeve po vazhdojnë të bien, ndërkohë që “konsumatorët në internet po i qasen lajmeve më rrallë se në të kaluarën dhe gjithashtu po bëhen më pak të interesuar”.
Edhe në vendin tonë po ndodh i njëjti fenomen, ku qytetarët shprehen painteresuar për aktualitetin dhe tërhiqen më shumë nga lajmet soft.
Eksperti i Terra Data Analitix, Blerim Gjeladini tha për Arena e Lajmit se qytetarë po kërkojnë më shumë argëtim dhe po shmangin informacionet nga problemet sociale.
“Në vend të temave si lufta, varfëria, korrupsioni, pagat, vrasjet, luftërat njerëzit po kërkojnë më shumë argëtim”, tha Gjeladini.
Një prej shembujve, është edhe spektakli i Big Brother VIP, i cili theu rekorde shikueshmërie. Gjeladini thotë se ky format u kthye në fenomen në Shqipëri, ku qytetarët e shikonin si të përshtatshëm për t’i shpëtuar stresit të përsitshëm.
“Big Brother ka qenë një fenomen i madh në mediat shqiptare dhe ka krijuar një valë të madhe diskutimesh dhe komentesh në media sociale. Ndërsa ky lloj argëtimi dhe showbizi mund të jetë i përshtatshëm për të shpëtuar nga stresi dhe tensioni i përditshëm”, tha Gjeladini.
Katër në 10 persona (40%) thonë se i besojnë shumicës së lajmeve në shumicën e rasteve, dy pêr qind më pak krahasuar me vitin e kaluar.
Në Britani, BBC ishte media më e besueshme e lajmeve, e ndjekur nga Channel 4 dhe ITV.
Hulumtimi gjithashtu raportoi se më shumë se gjysma (56%) e të anketuarve shqetësohen për identifikimin e lajmeve të vërteta dhe të rreme në internet.
Edhe një shkrim i Forbes në muajin mars tregon se tre televizionet e njohura Fox News, CNN dhe MSNBC raportuan rënie të audiencës gjatë tremujorit të parë 2023-shit në krahasim me tremujorin e parë të vitit 2022. Arsyeja kryesore ishte se tremujori i parë i 2022 ishte më i fokusuar për lajmet me pushtimin rus të Ukrainës, krahasuar me tre muajt e 2023-shit. Një arsye tjetër ishin ndryshimet programore kryesisht në CNN dhe MSNBC, të cilat ndikuan në shikueshmëri.
Sipas një artikulli të axios.com në korrik të vitit 2022, niveli i konsumit të lajmeve në vitin 2021 ishte në rënie pas niveleve më të larta historike në vitin 2020. Pavarësisht nga një mori historish të mëdha, lexuesit janë zvogëluar më tej në vitin 2022.
Lufta në Ukrainë, të shtënat masive, seanca dëgjimore e 6 janarit dhe revokimi i të drejtave të abortit nga Gjykata e Lartë nuk kanë qenë në gjendje të tërheqin të njëjtin nivel të vëmendjes të nxitur nga fillimi i pandemisë dhe zgjedhjet e vitit 2020 në Amerikë.
Klikimet e aplikacioneve të lajmeve për 12 mediat kryesore me trafik më të madh në SHBA ranë me 16% në gjysmën e parë të 2022, sipas të dhënave nga Apptopia. Vizitat në ëebfaqe për pesë faqet e internetit më serioze në SHBA sipas vizitave unike të gjurmuara nga Similarweb ranë 18% në gjysmën e parë të vitit 2022.
Rritja e aplikacioneve
Platforma më e rëndësishme e mediave sociale për lajme është ende Facebook, megjithëse është në rënie bazuar në numrin e personave aktivë, nga 42% në 28% gjatë shtatë viteve të fundit.
Facebook gjithashtu ka reduktuar lajmet. Ajo thotë se më pak se 3% e burimit të saj të lajmeve këto ditë janë lajme tradicionale. Ndryshimi i algoritmit gjatë viteve të fundit ka qenë katastrofik për disa organizata që mbështeteshin në trafikun e tij.
Në Mbretërinë e Bashkuar, 41% e 18-24-vjeçarëve thonë se mediat sociale janë burimi kryesor i lajmeve të tyre (43% në të gjitha vendet), nga 18% në 2015. TikTok dhe Instagram kanë parë rritje të përdorimit. Instagram tani është një burim lajmesh për 14% të njerëzve, me TikTok në 6%.
Por shifrat janë shumë më të larta për përdoruesit e rinj. Një në pesë (20%) 18 deri në 24 vjeç marrin lajme nga TikTok, nga 15% vitin e kaluar, 2022. Raporti thotë se platforma “është rrjeti social me rritjen më të shpejtë në sondazhin tonë”.
Megjithatë, nuk janë domosdoshmërisht lajme nga ofruesit tradicionalë të lajmeve. Përdoruesit e TikTok kanë më shumë gjasa të marrin lajme në platformë nga të famshëm, influencues ose krijues të zakonshëm sesa mediat kryesore të lajmeve ose gazetarët.
Pëlqimi, shpërndarja dhe komentimi i lajmeve në platformat e hapura të mediave sociale është gjithashtu në rënie. Vetëm rreth 10% e njerëzve në Britani klasifikohen si “pjesëmarrës aktivë” ata janë kryesisht meshkuj, të moshuar, kanë pikëpamje të forta politike dhe janë më të arsimuar se pjesa tjetër e popullsisë.
Burimi: BBC, Forbes, acios.com
Arena e Lajmit
and then