Ndërtohet ora atomike më e saktë në botë

Prodhohet në Shtetet e Bashkuara të Amerikës ora atomike më e saktë në botë, e para orë e aftë të zbulojë në një shkallë mikroskopike efektet e gravitetit të parashikuara nga teoria e relativitetit të përgjithshëm.

Ora u zhvillua nga studiues në Institutin e Astrofizikën Laboratorike duke përdorur një rrjet drite që na lejon të kapim dhe matim njëkohësisht dhjetëra mijëra atome individuale.

Rezultati premton të hapë skenarë të rinj për fizikën, nga ripërcaktimi në llogaritjen kuantike e deri tek eksplorimi i Marsit.

Ora e re atomike është dy herë më e saktë se sa ora e mëparshme e thyerjes së rekordeve e bërë gjithashtu nga JILA.

Sekreti i saj qëndron në kapjen e atomeve me një rrjet më të cekët dhe më delikat të dritës lazer se sa orët e mëparshme të rrjetës optike.

Kjo karakteristikë e saj zvogëloi ndjeshëm dy burimet kryesore të gabimit: efektet e atomeve që kapin dritën lazer dhe përplasjet midis atomeve që përplasen kur janë shumë afër njëri-tjetrit.

“Kjo orë është aq e saktë sa mund të zbulojë efekte të vogla të parashikuara nga teoritë si relativiteti i përgjithshëm, madje edhe në një shkallë mikroskopike”, theksoi Jun Ye, një fizikan në NIST dhe JILA.

”Aftësia për të vëzhguar efektet e relativitetit të përgjithshëm në një shkallë nënmilimetër (të barabartë me trashësinë e një qime floku) do të jetë në gjendje të kapërcejë hendekun midis botës kuantike dhe fenomeneve në shkallë të gjerë të përshkruara nga relativiteti i përgjithshëm. Për më tepër, të kesh një orë atomike ultra të saktë do të lejojë gjithashtu lundrim më të saktë në hapësirë. Nëse duam të ulim një anije kozmike në Mars me saktësi maksimale, do të na duhen orët që janë urdhra të përmasave më të sakta se ato që kemi sot në GPS”, shton Ye.

Sipas studiuesve, ora e re atomike do të jetë gjithashtu në gjendje të japë një kontribut të rëndësishëm në kërkimin mbi lëndën e errët dhe energjinë.

Për më tepër, të njëjtat metoda të përdorura për të kapur dhe kontrolluar atomet mund të prodhojnë gjithashtu përparime në fushën e llogaritjes kuantike.