Eksperti i ekonomisë, Fatos Çoçoli, i ftuar në studion e News24, ka ofruar një analizë të detajuar mbi mundësinë e rritjes së pensioneve dhe sfidat me të cilat përballet ky sistem në Shqipëri. Çoçoli theksoi disa nga problematikat më të mëdha që lidhen me skemën e pensioneve dhe theksoi se është e vështirë të bëhen ndryshime të prekshme pa një reformë të thellë në këtë drejtim.
Sipas Çoçolit, Shqipëria ka mbi 700 mijë pensionistë që presin çdo muaj pensionin, dhe nëse qeveria do të shtonte vetëm 20 euro më shumë për çdo pensionist, kjo do të përkthehej në një shtesë prej 14 milionë eurosh çdo muaj. “Nëse e shumëzon këtë me 12 muaj, rezultati është mbi 160 milionë euro shtesë në vit,” tha ai, duke shtuar se kjo shifër është shumë e vështirë për t’u mbuluar nga çdo buxhet qeveritar, pavarësisht krahut politik që mund të jetë në pushtet.
Çoçoli theksoi se sfida e pensioneve është e pranishme në çdo vend, dhe nuk është diçka unike për Shqipërinë. Ai bëri një krahasim me buxhetin e shtetit, duke theksuar se nga mbi 8 miliardë euro që ndahen për pensionet çdo vit, rreth 15 mijë pensionistë të rinj shtohen çdo vit në sistem. “Këto para shtesë që nevojiten për pensionistët e rinj nuk mjaftojnë për të rritur pensionet e ekzistuesve,” tha ai, duke shpjeguar se rritja e numrit të pensionistëve është një barrë shtesë për skemën e pensioneve.
Gjithashtu, ai përmendi se qeveria ka ndarë rreth 53 milionë euro për të indeksuar pensionet, por theksoi se ky fond nuk është i mjaftueshëm për të bërë një rritje reale të pensioneve. “Për një pension minimal prej 100 mijë lekë, kjo rritje do të ishte vetëm 3 mijë lekë të vjetra, që nuk bën shumë ndryshim në fund të muajit për pensionistët,” shpjegoi Çoçoli. Ai theksoi se këto 53 milionë euro nuk përbëjnë një rritje reale për pensionistët, pasi ato janë më shumë një indeksim që nuk arrin të mbulojë shtrenjtimin e jetesës.
Një nga shqetësimet kryesore të Çoçolit është fakti se pensionistët janë një nga shtresat më të mëdha të popullsisë shqiptare, dhe kjo situatë do të bëhet një problem në të ardhmen për shkak të uljes së forcës punëtore dhe shtimit të numrit të pensionistëve. “Në vijim, kjo skemë do të kthehet në një problem serioz, nëse nuk ndërmerren reforma të domosdoshme për ta bërë sistemin më të qëndrueshëm dhe të qëndrueshëm për brezat e ardhshëm,” tha ai.
Një tjetër aspekt që ai theksoi ishte plani i qeverisë për të gjetur 150 milionë euro që mund të vijnë nga mosdeklarimi i pagave. “Kjo shifër mund të përdoret për të mbështetur pensionistët, por sërish nuk do të jetë një rritje e mjaftueshme për të përballuar nevojat e tyre reale,” theksoi Çoçoli, duke shtuar se ky aksion është një shenjë e mungesës së vullnetit politik për të ndërmarrë një reformë të vërtetë në sistemin e pensioneve.
Sipas ekspertit të ekonomisë, situata e pensioneve në Shqipëri është një pasojë e mungesës së një reforme të thellë që do të kishte nisur kohët e fundit. Ai theksoi se nëse një reformë e duhur do të ishte ndërmarrë në kohën e duhur, mesatarja e pensioneve do të kishte qenë më e lartë dhe më e qëndrueshme. “Ky është një problem që nuk mund të zgjidhet me masat e përkohshme. Reforma është e domosdoshme për të garantuar një sistem pensioni të qëndrueshëm dhe të drejtë për të gjithë,” përfundoi Çoçoli.
and then